Kalp Krizi Belirtileri ve Kardiyak Markerlar
Kalp ile ilgili bir sıkıntınız varsa ve kan tetkiki yaptırdıysanız, bu tetkiklerde kalp krizi veya kalp kası hasarı olup olmadığını anlamak için bazı değerlere bakılır. Bu değerlere “kardiyak markerlar” denir. İşte bu markerların ne anlama geldiğini ve hangi durumlarda yükseldiğini anlaşılır bir şekilde açıklıyoruz.
1. Troponinler
Troponinler, kalp kasında bulunur ancak iskelet kasında da bulunabilir. Yani hem kalp hem de iskelet kası hasarında kana karışır ve değeri yükselir. Ancak kalp kası hasarını ayırt etmek için özellikle Troponin-I (TnI) değerine bakılır.
Troponin-I (TnI): Kalp hasarında en önemli belirteçtir. Eğer Troponin-I yüksekse, kalpte bir sorun olduğu anlaşılır.
Kalp hasarı sonrası 3-5 saat içinde kanda yükselmeye başlar.
24 saatte en yüksek seviyeye ulaşır.
10 gün boyunca kanda yüksek kalır.
Değerler:
0.1 ng/mL altı: Risk yok.
0.1 ile 1.5 ng/mL arası: Orta risk.
1.5 ng/mL üzeri: Yüksek risk.
2. LDH (Laktat Dehidrojenaz)
LDH’nin 5 türü vardır ve bunların içinde LDH-1 kalp hasarında önemli bir belirteçtir. Kalp hasarı durumunda LDH-1 seviyesi LDH-2’nin üzerine çıkar.
LDH-1: Kalp hasarı sonrası 8-10 saat içinde yükselmeye başlar.
2-3 gün içinde en yüksek seviyeye ulaşır.
15 gün boyunca kanda yüksek kalır.
LDH, lösemi, karaciğer hasarı, anemi gibi durumlarda da artabilir, ancak LDH-1’in LDH-2’yi geçmesi kalp hasarını gösterir.
3. Kreatin Kinaz (CK)
Kreatin Kinaz’ın CK-MB formu kalp kası hasarını gösterir. Kalp hasarı durumunda CK-MB 2 seviyesi CK-MB 1’in üzerine çıkar.
CK-MB 2: Kalp hasarı sonrası 2-4 saat içinde yükselmeye başlar.
24 saatte en yüksek seviyeye ulaşır.
2-4 gün boyunca kanda yüksek kalır.
Eğer CK-MB 2 yüksekse, son 4 gün içinde kalp krizi geçirilmiş olabilir.
4. Miyoglobin
Miyoglobin, kaslarda bulunan bir proteindir ve hem kalp hem de iskelet kası hasarında yükselir. Bu nedenle ayırt edici değildir, ancak erken tanı için önemlidir.
Miyoglobin: Kalp hasarı sonrası 1 saat içinde yükselmeye başlar.
5 saatte en yüksek seviyeye ulaşır.
20-30 saat boyunca kanda yüksek kalır.
Miyoglobin, özellikle erken tanıda kullanılır. Örneğin, hasta göğüs ağrısı ile geldiğinde ilk saatte miyoglobin yüksekse, 4 saat sonra tekrar tahlil yapılması gerekebilir.
5. BNP (Brain Natriuretic Peptid)
BNP, kalp kasılması sırasında kana salınan bir peptiddir. Kalp krizi öncesinde kanda yükselir ve erken tanıda önemli bir belirteçtir.
BNP: Kalp kasılması başladığında kana salınır ve kalp krizi öncesinde yükselir.
Sonuç
Eğer kalp ile ilgili bir şikayetiniz varsa ve kan tahlili yaptırdıysanız, aşağıdaki değerlere bakılır:
Troponin-I (TnI)
LDH-1
CK-MB 2
Miyoglobin (Mb)
Bu değerler yükseske, özellikle Troponin-I ve CK-MB yüksekse, vakit kaybetmeden bir kardiyoloji uzmanına başvurmanız gerekir. Bu belirteçler, kalp krizi veya kalp kası hasarı hakkında önemli bilgiler verir ve erken müdahale için hayati öneme sahiptir.
Kalp sağlığı ihmal edilmemelidir belirtileri ciddiye alın ve gerektiğinde uzmandan yardım alınması gerektiği unutulmamalıdır..
