Diyabet Tedavisinde Kullanılabilecek Bitkiler
Diyabet, modern çağın en yaygın sağlık sorunlarından biridir. Geleneksel tıp, diyabet tedavisinde birçok bitkinin kullanılabileceğini öne sürmektedir. Bu yazıda, diyabet tedavisinde etkili olabilecek bazı bitkileri ve bu bitkilerin nasıl kullanılacağına ağırlık veereceğiz.
1. Banaba Yaprağı
Etken Maddeler: Korozolik asit, Elajik tanen
Etki Mekanizması:
Adipozit doku ve kas dokusunun glikoz kullanımını artırır.
İnsülin benzeri etki göstererek glikozun dokulara taşınmasını sağlar.
Kandaki glikoz oranını düşürür ve kas dokulardaki güçsüzlüğü önler.
Günlük Doz: Günlük 48-49 mg kuru yaprak ekstresi (toz halinde, %1 korozolik asit içerir). Yapılan bir çalışmada, 14 günde %30 kan glikoz oranı düşüşü gözlemlenmiştir.
2. Gurmar (Gymnema) Yaprağı
Etken Maddeler: Gimnemik asitler
Etki Mekanizması:
İnsülin üretim miktarını artırır.
Pankreasın insülin üretmek için kullandığı C-peptitini artırır.
Gliburid, tolbutamit gibi ilaçların dozunu %50 oranında düşürebilir.
Hem Tip-1 hem Tip-2 diyabet hastalarında HbA1c oranını düşürür.
Uyarı: Sarı kantaron ve salisilatlar bu bitkinin etkinliğini artırırken, üzüm etkisini azaltır.
Günlük Doz: 200 mg (%25 gimnemik asit), sabah ve akşam yemek öncesi veya yemek ortasında.
3. Konyak Bitkisi Kökü
Etken Madde: Glukomannan
Etki Mekanizması:
Glikozun bağırsaktan emilimini geciktirir.
SGLT-1 taşıyıcısı ile glikozun kana geçişini yavaşlatır.
Serum kolesterol seviyesini düşürür.
Uyarı: Yulaf ezmesi ve keten tohumu ile birlikte kullanılmamalıdır. Antidiyabetik ilaç kullanıyorsanız, bağırsakta gaz, şişkinlik ve tıkanma oluşturabilir.
Günlük Doz: 90 gün boyunca günde 14.4 gram (sabah 7.2 gram, akşam 7.2 gram yemekten sonra). Açlık kan glikoz seviyesini ortalama %28 oranında düşürür.
4. Kudret Narı
Etken Maddeler: Visin, karantin, momordisin
Etki Mekanizması:
Polipeptit-P adı verilen bir bileşik ile insülin benzeri etki gösterir.
Farmakokinetiği sığır insülinine benzer. Etki 60 dakika sonra başlar ve 4 saat sürer.
Tip-2 diyabet hastalarında glikoz toleransını %73 oranında düşürür.
Uyarı: Hamileler, emzirenler ve infertilite tedavisi görenler kullanmamalıdır.
Günlük Doz: 5 ml (1 tatlı kaşığı) sabah ve akşam yemekle beraber veya 500 mg kapsül (toz hali) sabah ve akşam yemek öncesi.
5. Dut Yaprağı (Kara Dut)
Etken Maddeler: Antosiyanin, siyanidin-3-glikozid, kamferol-3-O-rutinozid, kuarsetin-3-O-glikozid, kuarsetin-3-O-rutinozid, siyanidin-3-soforozid, pelargonidin-3-glikozid, pelargonidin-3-rutinozid.
Etki Mekanizması:
Bağırsaktan glikoz emilimini yavaşlatır (%36).
Karaciğerde yağdan enerji elde edilmesini sağlar (%27).
LDL ve trigliserit oranını düşürür (%23).
Hücre ve DNA oksidasyonunu önler.
Fruktoz emilimini yavaşlatır (glut-5 kapısı) (%33).
Uyarı: Günlük 2 fincandan fazla içilmemelidir. Hamileler ve emzirenler kullanmamalıdır.
Günlük Doz: Bir tatlı kaşığı toz dut yaprağı (veya 5 yaprak) bir su bardağı sıcak suda 4 dakika bekletilip sabah ve akşam yemekten hemen önce içilir. Yemekten sonra bir fincan kahve içmek, dut yaprağının potasyum yükü nedeniyle böbreklerde oluşabilecek zararı önler.
Sonuç
Diyabet tedavisinde kullanılabilecek bu bitkiler, kan şekeri seviyelerini düşürmede ve diyabetin yan etkilerini azaltmada etkili olabilir. Ancak, herhangi bir bitkisel ürün kullanmadan önce mutlaka bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir. Ayrıca, bu bitkilerin kullanımı sırasında dikkat edilmesi gereken uyarılar ve dozajlar göz önünde bulundurulması gerektiği unutulmamalıdır.
